درمان اگزما در طب سنتی – روش های قطعی درمان

اگزما، یک بیماری التهابی پوستی شایع است که با علائمی مانند خارش، قرمزی، خشکی و ترک خوردگی پوست همراه است. این بیماری می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر کیفیت زندگی افراد داشته باشد و باعث ناراحتی و خجالت آن‌ها شود. در حالی که درمان قطعی برای اگزما وجود ندارد، طب سنتی روش‌های مختلفی را برای کنترل علائم و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به اگزما ارائه می‌دهد. در این مقاله، به بررسی جامع روش‌های درمان اگزما در طب سنتی می‌پردازیم و نکات مهمی را برای مدیریت این بیماری بیان می‌کنیم.

اصلاح تغذیه در درمان اگزما

اصلاح تغذیه یکی از پایه‌های اصلی مدیریت اگزما در طب سنتی است. این رویکرد بر حذف عوامل محرک و افزایش مصرف مواد غذایی مفید برای بهبود سلامت پوست و کاهش التهاب تمرکز دارد. حذف غذاهای آلرژی‌زا مانند لبنیات، تخم‌مرغ، گندم و برخی مغزها که می‌توانند باعث تشدید علائم اگزما شوند، اولین قدم است. در کنار آن، افزایش مصرف غذاهای ضد التهابی مانند ماهی‌های چرب، آجیل‌ها، دانه‌ها، میوه‌ها و سبزیجات تازه و روغن زیتون به کاهش التهاب در بدن کمک می‌کند. همچنین، مصرف پروبیوتیک‌ها، باکتری‌های مفید روده، از طریق ماست، کفیر یا مکمل‌ها می‌تواند سیستم ایمنی را تقویت کرده و التهاب را کاهش دهد، که در بهبود علائم اگزما موثر است. در نهایت، اصلاح تغذیه یک رویکرد جامع برای کنترل اگزما ارائه می‌دهد که به بهبود سلامت کلی بدن و کاهش شدت علائم بیماری کمک می‌کند.

• پرهیز از غذاهای آلرژی‌زا: برخی از غذاها مانند لبنیات، تخم مرغ، گندم، سویا، بادام زمینی و غذاهای دریایی می‌توانند باعث تشدید علائم اگزما شوند. شناسایی و پرهیز از این غذاها می‌تواند به کنترل اگزما کمک کند. همچنین، از مصرف فلفل، خرما، بادمجان، عدس، گوشت گاو، فست فود، قارچ، غذا‌های کارخانه‌ای، سیر، زنجبیل، پیاز خام، زعفران و دارچین هم باید پرهیز شود.
• افزایش مصرف غذاهای ضد التهابی: غذاهای غنی از امگا 3 مانند ماهی‌های چرب، آجیل و دانه‌ها، میوه‌ها و سبزیجات تازه و روغن زیتون می‌توانند به کاهش التهاب در بدن و بهبود علائم اگزما کمک کنند.
• مصرف پروبیوتیک‌ها: پروبیوتیک‌ها باکتری‌های مفید روده هستند که می‌توانند به تقویت سیستم ایمنی و کاهش التهاب کمک کنند. ماست، کفیر و مکمل‌های پروبیوتیک می‌توانند منابع خوبی از پروبیوتیک‌ها باشند.
• همچنین، مصرف ماء الشعیر طبی روزانه چند لیوان، (۱ لیوان جو + ۱۵ لیوان آب جوشانده شود و پس از شکافته شدن جو، آب آن خارج شود که همان ماء الشعیر طبی است) هم می‌تواند مفید باشد.

استفاده از گیاهان دارویی برای درمان اگزما

گیاهان دارویی در طب ایرانی به دلیل خواص ضد التهابی، ضد میکروبی و التیام‌بخش خود، می‌توانند به تسکین علائم اگزما و بهبود سلامت پوست کمک کنند. برخی از گیاهان مفید برای درمان اگزما عبارتند از: آلوئه ورا، بابونه، گل همیشه بهار و حنا. این گیاهان را می‌توان به صورت موضعی به شکل ژل، پماد، روغن یا خمیر استفاده کرد. برای مثال، ژل آلوئه ورا را می‌توان مستقیما روی پوست آسیب‌دیده مالید تا خارش و التهاب را کاهش دهد. همچنین، می‌توان از دمنوش بابونه برای شستشوی مناطق آسیب‌دیده یا از روغن بابونه برای ماساژ پوست استفاده کرد.

استفاده از گیاهان دارویی از جمله داروی گیاهی طوبی برای درمان اگزما باید با احتیاط و تحت نظر پزشک انجام شود، زیرا برخی از گیاهان ممکن است باعث حساسیت یا واکنش‌های آلرژیک شوند. همچنین، مهم است که از کیفیت و خلوص گیاهان دارویی اطمینان حاصل کنید و آن‌ها را از منابع معتبر تهیه کنید. در کنار استفاده از گیاهان دارویی، رعایت سایر روش‌های درمانی اگزما مانند اصلاح تغذیه، مدیریت استرس و حفظ بهداشت پوست نیز بسیار مهم است.

همچنین، استفاده از پماد اگزمای طوبی نیز توصیه می شود. این پماد، بهترین پماد برای اگزمای پوستی محصوب می شود که برای اگزما، خارش و شقاق مفید است.

• آلوئه ورا: ژل آلوئه ورا دارای خواص ضد التهابی و مرطوب‌کنندگی است و می‌تواند به تسکین خارش و قرمزی پوست کمک کند.
• بابونه: بابونه دارای خواص ضد التهابی و ضد میکروبی است و می‌تواند به کاهش التهاب و جلوگیری از عفونت‌های پوستی کمک کند. می‌توانید از دمنوش بابونه برای شستشوی مناطق آسیب‌دیده پوست یا از روغن بابونه برای ماساژ پوست استفاده کنید.
• گل همیشه بهار: گل همیشه بهار دارای خواص ضد التهابی و التیام‌بخش است و می‌تواند به بهبود زخم‌ها و ترک‌های پوستی کمک کند. می‌توانید از پماد یا روغن گل همیشه بهار برای ماساژ پوست استفاده کنید.
• حنا: حنا دارای خواص ضد قارچی و ضد باکتریایی است و می‌تواند به جلوگیری از عفونت‌های پوستی کمک کند. می‌توانید از خمیر حنا برای ماساژ پوست استفاده کنید.
• روغن نارگیل: روغن نارگیل دارای خواص مرطوب‌کنندگی و ضد میکروبی است و می‌تواند به تسکین خشکی و خارش پوست کمک کند.
• مالیدن روغن بنفشه، روزانه چندبار در محل خارش از جمله برای درمان قطعی اگزما دست خوب است. اگر بهتر نشد، ترکیب گلاب با سرکه با نسبت ۲ به ۱ هم خوب است.
• از طرفی، چنانچه بیمار دارو‌های گیاهی همچون ماءالجبن یا آب پنیر را به صورت ناشتا مصرف کند، مؤثر است. علاوه بر این، عناب یا سکنجبین عنابی هم مفید است.

حمام درمانی

حمام درمانی یکی از روش‌های موثر و آرامش‌بخش در طب سنتی برای تسکین و بهبود علائم اگزما است. این روش شامل استفاده از مواد طبیعی و آرامش‌بخش در آب حمام است که می‌تواند به کاهش التهاب، خارش و خشکی پوست کمک کند. دو نوع حمام درمانی که معمولا برای اگزما توصیه می‌شود، حمام جو دوسر و حمام نمک اپسوم هستند. جو دوسر با داشتن خواص ضد التهابی و تسکین‌دهندگی، می‌تواند به کاهش خارش و قرمزی پوست کمک کند؛ همچنین، نمک اپسوم حاوی منیزیم است که می‌تواند به کاهش التهاب و تسکین درد عضلات مرتبط با اگزما کمک کند. برای انجام حمام درمانی، کافی است یک فنجان جو دوسر یا نصف فنجان نمک اپسوم را در وان آب گرم ریخته و به مدت 15 تا 20 دقیقه در آن بنشینید و اجازه دهید تا مواد مغذی موجود در آن‌ها جذب پوست شوند و اثرات درمانی خود را اعمال کنند. همچنین، ترکیب سدر، مورد (سرده) و حنای بیرنگ و مالیدن آن روی محل خارش در حمام هم مؤثر است.

• حمام جو دوسر: جو دوسر دارای خواص ضد التهابی و تسکین‌دهندگی است و می‌تواند به کاهش خارش و قرمزی پوست کمک کند. می‌توانید یک فنجان جو دوسر را در یک وان آب گرم بریزید و به مدت 15 تا 20 دقیقه در آن بنشینید.
• حمام نمک اپسوم: نمک اپسوم حاوی منیزیم است که می‌تواند به کاهش التهاب و تسکین درد عضلات کمک کند. می‌توانید نصف فنجان نمک اپسوم را در یک وان آب گرم بریزید و به مدت 15 تا 20 دقیقه در آن بنشینید.

مدیریت استرس برای درمان اگزما

استرس یکی از عوامل اصلی تشدیدکننده علائم اگزما است. هورمون‌های استرس می‌توانند باعث التهاب و تضعیف سیستم ایمنی بدن شوند که این امر می‌تواند منجر به شعله‌ور شدن اگزما شود. بنابراین، مدیریت موثر استرس نقش حیاتی در کنترل اگزما دارد. تکنیک‌های آرامش‌بخش مانند یوگا، مدیتیشن، تنفس عمیق و تمرینات ذهنی می‌توانند به کاهش سطح استرس و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به اگزما کمک کنند. همچنین، داشتن خواب کافی ورزش منظم و تغذیه سالم نیز در مدیریت استرس و کنترل علائم اگزما نقش دارند. پیدا کردن راه‌های سالم برای مقابله با استرس و ایجاد آرامش در زندگی روزمره می‌تواند به بهبود قابل توجه وضعیت پوست و کاهش شدت علائم اگزما کمک کند.

سایر روش‌های درمانی درمان اگزما

سایر روش‌های درمانی که در طب سنتی برای کنترل اگزما مورد استفاده قرار می‌گیرند، شامل حجامت، زالو درمانی و طب سوزنی می‌شوند. یکی دیگر از روش های درمان قطعی اگزمای شدید برای افراد دارای مزاج و طبع گرم، استفاده از حجامت عام است. چنانچه طی ۲ هفته بیمار جواب نگیرد، حجامت آلرژیک که در مراکز طب سنتی انجام می‌شود، استفاده شود.

طب سوزنی نیز با تحریک نقاط خاصی از بدن، می‌تواند به تنظیم سیستم ایمنی و کاهش التهاب در بدن کمک کند و در نتیجه به بهبود علائم اگزما بیانجامد. این روش‌ها معمولا به عنوان درمان‌های کمکی و در کنار سایر روش‌های درمانی طب سنتی و مدرن مورد استفاده قرار می‌گیرند و اثربخشی آن‌ها ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد.

نکات مهم درباره درمان اگزما در طب سنتی

شستشوی منظم پوست با آب ولرم و صابون ملایم و استفاده از مرطوب‌کننده‌های مناسب می‌تواند به حفظ رطوبت پوست و جلوگیری از تشدید علائم اگزما کمک کند. همچنین، خاراندن پوست می‌تواند باعث آسیب به پوست و تشدید علائم اگزما شود. در صورت خارش شدید، می‌توانید از کمپرس سرد یا داروهای ضد خارش استفاده کنید. لباس‌های نخی و گشاد به پوست اجازه تنفس می‌دهند و از تحریک پوست جلوگیری می‌کنند. قبل از شروع هرگونه درمان سنتی، با پزشک خود مشورت کنید، به خصوص اگر باردار هستید، شیرده هستید یا بیماری خاصی دارید.

نتیجه‌گیری

اگزما یک بیماری مزمن است که می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر کیفیت زندگی افراد داشته باشد. با این حال، با استفاده از روش‌های درمان اگزما در طب سنتی، می‌توانید علائم این بیماری را کنترل کنید و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشید. اصلاح تغذیه، استفاده و  خرید داروی گیاهی، حمام درمانی، مدیریت استرس و سایر روش‌های درمانی می‌توانند به شما در مدیریت اگزما کمک کنند. با این حال، قبل از شروع هرگونه درمان، حتما با پزشک خود مشورت کنید. برای کسب اطلاعات تکمیلی، با کارشناسان ما در طب ایرانی یسنا تماس بگیرید.

سوالات متداول

آیا درمان‌های طب سنتی می‌توانند اگزما را به طور کامل درمان کنند؟

خیر، در حال حاضر هیچ درمان قطعی برای اگزما وجود ندارد، حتی در طب مدرن. هدف از درمان‌های طب سنتی، کنترل علائم، کاهش شدت بیماری و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به اگزما است.

آیا استفاده از گیاهان دارویی برای درمان اگزما عوارض جانبی دارد؟

برخی گیاهان دارویی ممکن است در برخی افراد باعث حساسیت یا واکنش‌های آلرژیک شوند. همچنین، مصرف بیش از حد یا نادرست برخی گیاهان می‌تواند عوارض جانبی دیگری داشته باشد. لذا، قبل از استفاده از هرگونه گیاه دارویی، با پزشک خود مشورت کنید.

آیا می‌توانم از درمان‌های طب سنتی در کنار درمان‌های پزشکی استفاده کنم؟

بله، در بسیاری از موارد، درمان‌های طب سنتی می‌توانند به عنوان مکمل درمان‌های پزشکی مورد استفاده قرار گیرند. با این حال، مهم است که قبل از ترکیب هر گونه درمان، با پزشک خود مشورت کنید تا از تداخلات دارویی و عوارض جانبی احتمالی جلوگیری شود.